2016-04-05

intervjuo de la revuo Esperanto kun Hamzeh Shafiee
Sep Demandoj 
Hamzeh Shafiee

La unua Irana Esperanto-Kongreso (IREK) okazos en Tehrano de la 24-a ĝis la 26-a de marto 2014. Hamzeh Shafiee, vicprezidanto de IREA , rakontas pri la iranaj faroj kaj potencialo.

2016-03-15

La statuto de IREJO en la persa


ّFondo-dokumento de IREJO


2016-03-07

Internacia Esperanto-Renkontiĝo en Armenio 18-24 de junio 2004

La 18-24 de junio 2004 en Armenio okazis Internacia Esperanto-Renkontiĝo dediĉita al 100-jara jubileo de la eminenta reprezentanto de Armenia E-Movado, Akademiano de la Akademio de Sciencoj de Armenio, Akademiano de E-Akademio Gurgen Sevak.
La Renkontiĝon partoprenis geesperantistoj el Irano (11partoprenantoj), Kartvelio (3 partoprenantoj), Pollando (1partoprenanto) kaj Armenio (pli ol 50 partoprenantoj).
Enkadre de la Renkontiĝo okazis la konferenco "Gurgen Sevak kaj E- movado en Armenio" (la 18-20 de junio), prelegoj, diskutoj, paroliga kurso, koncertoj, instruado de kantoj, esperantaj ludoj, amuzvesperoj. 

2016-03-06

KET-1: Kaspiaj Esperanto-Tagoj 1-7-an de julio 2001

Teksto la Rezolucio:
La 1-7-an de julio,2001 j. en Baku, la ĉefurbo de Azerbajĝana Respubliko okazis la 1-a Kaspiregiona Esperanto-Konferenco "Kaspiaj Esperanto-Tagoj-1" (KET-1), kiun organizis kaj kolektis Azerbajĝana Esperanto-Asocio (AzerEA) kaj kiun partoprenis delegacioj el Azerbajĝanio, Irano, Rusio, Kartvelio.
En laboro de la konferenco partoprenis 15 subtenantoj de la Internacia lingvo Esperanto el Azerbajĝanio (la gvidanto, prezidanto de AzerEA s-ro Ŝaig Bahramoglu Mamedov), 14 - el Irano (la gvidanto, ĝenerala direktoro de Irana Esperanto-Centro s-ro Reza Torabi), 2 - el Rusio (la gvidanto, vic-prezidanto de Rusia Esperantista Unio s-ro Abdurahman Junusov kaj prezidanto de Kartvela Esperanto-Asocio s-ro Avtandil Abuladze.

2016-03-03

Azref Azari: la dua Honora Membro de UEA el Irano

En la 86a Universala Kongreso de Esperanto okazinta en Zagrebo-Kroatio (2001) nia majstro s-ro Azref Azari estis nomumita kiel la honora membro (HM) de UEA.

Sendube lia elektiĝo kiel HM de UEA estas ĝojiga novaĵo al ĉiuj Iranaj geesperantistoj.Lia grandioza laboro kies unua parto jam aperis(Plena Esperanto-Persa Vortaro)estas nepreterpasebla kaj forgesebla afero rilate E-movado en Irano.
   Nun UEA havas du HM-ojn en Iran la unua estas d-ro M. H. Saheb Zamani  kaj la dua s-ro Aref Azari pri kiuj vere ni honoras, pro ilia penado, gvidado kaj fruktodona laborado.
   Gratulante la elektiĝon de s-ro Azari kiel HM de UEA jen sube aperas konciza lia biografio.
Salut/gratulas;
                         M. Reza Torabi
   
================================================ 
    BIOGRAFIO DE S-RO AREF AZARI
    S-ro Aref Azari estas naskiĝinta je la jaro 1924. Li devenas de azerbajĝana familio el la nord-okcidento de Irano.Lia infanaĝa lingvo estis turka.Dum lernado de la persa kiel studlingvo li deve studis la francan ankaŭ ĉar la lernejo kie li studis estis gvidata parte de francoj sed tiu daŭris nur 4 jarojn. Tiam li estis 12 jara. Je la 16 jareco li komencis la anglan dum multaj jaroj ĉu en propra lando aŭ eksterlandoj kiel Usono (kie li studis  meĥanikon) kaj aliaj. Poste li bezonis la germanan ĉar multaj el liaj teknikaj kursoj estis devige instruataj germanlingve.
    Dum multaj jaroj li profesie laboradis kiel inĝeniero en Usono kaj Germanio. En Irano li laboradais kiel direktoro kaj inĝeniero de kelkaj famaj fabrikoj. Li laboris kiel vicdirektoro de  urbo- konstrua sekcio de  kupro-produkta entrepreno de Irano, kaj finfine en la jaro 1980 li pensiuliĝis.
   Esperanton li ekkonis dum sia junuleco sed tiam li nur ĝian alfabeton eklernis kaj ne plu. De antaŭ 26 jaroj (en 1976) li ĝuis  lerni Esperanton kies rikolto estas  la libro kies unua parto aperis je la jaro 2000 sub la titolo "Ampleksa Esperanto-Persa Vortaro". Nun li prilaboras la grandan "Persa-Esperanta"-n vortaron. 
    S-ro Azari gvidis multajn E-kursojn kaj nun liaj gelernantoj multnombre aktivadas en la movado, ekde la apero de Irana Esperanto-Centro li diversmaniere subtenis ĝin. Li estis nomumita kiel la honora prezidanto de la Irana Esperanto-Centro en la jaro 2000.

Fonto:


Apero de monumenta vortaro en Irano

Finfine la atendado venis al la fino

 Apero de monumenta vortaro en Irano

En la komenco de tiu ĉi jaro (2001) en Irano aperis " Ampleksa Esperanto-Persa Vortaro" verkita de veterana E-isto S-ro Aref Azari, kiu dum pli ol 20 jaroj laboradis por ĝia preparado. La teamo kiu kunhelpis lin dum paso de jaroj ŝanĝiĝ(et)is kaj la fina grupo konsistis el membroj malpli ol fingroj de du manoj, kiuj tamen pene kaj kvalite laboris por aperigo de tiu ĉi 600 paĝa vortaro.
Laŭdire la verko, inter amaso da vortaroj divers-lingvaj, kiuj dum jardekoj aperis en Irano estas la plej bona kaj alloga, ĉefe rilate al simboloj uzitaj en ĝi kaj facileco de serĉado kaj trovado de la vortoj.
Kvankam la verko donas la nomojn de 36 libroj kiel referencoj uzitaj por kompilado de la vortaro, la ĉefa fonto estas PIV.
Inter tiom da helpantoj, kiuj laboris por ĝia preparo kaj eldono, se oni volus mencii nomon de nur unu, tiu eble devus esti S-ino Fariba N. Majd kiu, dekomence kompostis, reviziis kaj enordigis la manuskriptojn de la aŭtoro.
En la mezo de Januaro (2001) laŭ la iniciato de Irana E-Centro (IRECO) kies membroj multe kunlaboris pri la libro kaj kiu nun distribuas ĝin, kunvenis 45 E-istoj en Teherano por festi la aperon de la vortaro kaj danki ĝian aŭtoron kaj la kunlaborantaron.

Inter la mankoj de la verko povas i.a. mencii pri enkonduko en Esperanto, konsiderante ke inter la uzantoj certe estos ankaŭ ne Irananoj kiuj studas kaj interesiĝas la persan lingvon; kaj cetere mankas informoj pri la aŭtoro, kiu estas unu el la elstaraj kaj pioniraj E-istoj de Irano (Persujo, Zamenhofe).
Ĝojiga novaĵo en la enkonduko de la aŭtoro estas lia mencio pri estonta apero de Persa-Esperanta vortaro, kies realiĝon multaj landaj E-istoj senpacience atendas.
En Irano ne mankis vortaroj Persa E-aj aŭ inverse, kaj tamen tiu ĉi estas la monumenta vortaro, kiu dum jaroj kaj jaroj respondos al la bezonoj de Iranaj E-istoj senmanke, kaj kiu fortikigos la bazon de Esperanto en la plej grava lando de Mez-Oriento kaj Islama Mondo movade.

Reza Kheir-khah (Tajvano)
Rezamenhof@yahoo.com

 Fonto:

2016-02-28

Esperantovivo mia: konatiĝo

Jam venis tempo iom mi skribu rilate mia esperantovivo. 

Mia konatiĝo kun Esperanto
Kiel 15 jara lernanto kiu estis ege scivolema pri la vivo kaj la mondo, kiu ĉiu tage estis aĉetanta tagĵurnalon "Kejhan" hazarde je la mezo de la somero iun tagon altiris min io anonceto jene: "Lernu koresponde la internacian lingvon Esperanto"
"Internacia lingvo" kiom bona ideo! jes tio estas interesa ideo! mi tuj skribis leteron al adreso kiu estis menciita en la anonceto.
Post 2 semajnoj mi ricevis pakaĵon en kiu estis detalaj informoj pri la internacia lingvo kaj informoj kiel oni povas mendi la korespondan kurson. Oni devus 1000 rialojn per registrita poŝto sendi por ricevi la lernomaterialojn de Esperanto, tamen al lernejano kiel mi kies semajna poŝmono estis 50 rialoj la sumo estis tro, aliflanke arde mi estis interesita senpacience mendi la kurson. Mi turniĝis al mia kuzo kiu estis samaĝa kun mi sed ne plu ŝatis lernadon kaj laboris en iu malgranda fabriko kiel simpla laboristo. La kuzo kunplezure pruntedonis al mi bezonatan kotizon kaj mi tuj mendis la kurson.
Post du semajna atendado plezure mi ricevis grandan pakaĵon en kiu estis la unua parto de la koresponda kurso de Esperanto kun la subskribo d-ro Hosejn Vahidi kune kun la bonveniga letero al la kurso en kiu li afable kuraĝigis min lerni la lingvon.
Kaj tiel mi dum la somera feriado de la jaro 1983 komencis lerni Esperanton.

2016-02-26

MEMUARO pri MHSZ kaj la Esperanto-movado en Irano 4

Rapide pasis la monatoj de 2008 j. Ankoraŭ D-ro negis ajnan organizadon, sed pri la instruado de Eo, ĉefe en universitatoj, li ne havis kontraŭan emon. Li diris al ni ; kiu povas instrui E-on ie, li komencu. 

MEMUARO pri MHSZ kaj la Esperanto-movado en Irano 3

Estas vero ke tiu kunsido estis la unua kaj ĝis nun la lasta kunsido kiun partoprenis tiom da esperantistoj kaj uea-delegitoj en Irano. Neniam alian fojon ni renkontis tiom da iranaj esperantistoj en sama loko. Antaŭ tiu kunsido, kelkaj esperantistoj de ĉiu "flanko" havis kontaktojn kun tiuj de alia "flanko". Ekz-e Behruz Atai pensis ke per la enpacigo de du flankoj, oni helpus la disvastigon de la afero. S.F.Tejmuri estis alia. Sed li mem - interparolinte kun M.R. Torabi - rakontis al mi ke ne eblas alproksimigi la du flankojn unu al la alia…

MEMUARO pri MHSZ kaj la Esperanto-movado en Irano 2

Je la jaro 1995, Simin, mia edzino, helpate de mi, sukcesis trovi laboron ĉe universitato en Tehrano. Por mi tio estis bona novaĵo. Ĉar mi neniam havis dumvivan laboron kio min certigu la tagan panon. Kvankam neniam mi estis tute senlabora sed ĉiam mi sciis ke mia laboro estas provizora. Oni diras ke la literaturo igas tre sensitiva kaj ne tolerema. Mia animo abomenis fari tion kion oni faras por nur akiri monon. Kvankam Simin restis senlabora kvar jarojn post sia licienciiĝo sed mi neniam petis D-ron prezenti ŝin al iu por trovi laboron. Nur du fojojn mi petis de D-ro ian helpon. Foje kiam mi bezonis esperantistan universitatan profesoron por mia MAgistriga tezo - kiu estis traduko kaj klarigo de  specimenoj  prozaj kaj poemaj de la persa literaturo- kaj alian fojon kiam mi bezonis tian majstron prezenti min al la universitato kie mi nun instruas.

MEMUARO pri MHSZ kaj la Esperanto-movado en Irano 1

sendependa verko originale en Esperanto pri instruaĵoj de MHSZ
[Prof. Doktoro Mohammad Hasan (Naser-ed Din) Saheb-oz Zamani] kaj la historio de la Esperanto-movado en Irano de la novembro 1987 ĝis la marto 2010

verkis kaj respondecas la enhavon:
Sejjed Navvab Mozaffari Baluĉi (snmb)
Tehrano - Irano - Aprilo 2010

Enkonduko de la verkisto
Ekde 1987, kiam mi ekkunlaboris kun la Atai Eldonejo, mi ade vizitadis D-ron MHSZ kaj notis liajn instruaĵojn, lecionojn, parolojn ktp. Ĝis la aprilo 2010, kiam mi verkis surbaze de tiuj notoj, ĉi tiun memuaron, mi nenie publikigis eĉ eron de tiuj notoj.
Ĉi tiu memuaro entenas miajn notojn ĝis la lasta nia kunsido en la marto 2010. La notoj mem kelkoble pli multas ol tiu ĉi memuaro. Se mi parolus pri aliaj dokumentoj, tekstoj el liaj verkoj, opinioj de aliaj geamikoj pri li kaj liaj aktivadoj ktp, la volumeno de tiu ĉi memuaro ankoraŭ pli multiĝus. Mi rezignis tian longigon ĉar mi volis skribi nur pri ne eldonitaj aferoj pri li, kiujn mi mem povus atesti. Alie tiaj memoraĵoj kaj tekstoj povos esti eldonataj pere de li mem aŭ aliaj liaj studentoj. Mia memuaro koncernas nur tion kion mi mem pripensis, ĉeestis, lernis kaj povos pridefendi.
Alia kialo laŭ kiu mi ne uzis ĉiujn miajn notojn estis ke ĉirkaŭ du triono da tiuj notoj ne rekte tuŝis la Esperanto-movadon aŭ Esperanton mem.

la Esperanto movado en Irano laŭ la raporto de S. N. Mozaffari Baluĉi


Antaŭparolo
Kiel ĉio alia, ankaŭ ( la historio de) Esperanto en Irano iel rilatas al la politiko! Esperanto estas ero de pli ampleksa solvopako kion importis intelektuloj tempe de la Konstitucia Revolucio ( 1285 ir. = 1906 ) por uzi ĝin dum siaj streboj por la modernigado.
Unu el la konsiderindaj movadoj de irananoj por moderniĝi dum la lastaj jaroj de la 19a jarcento kaj fruaj jaroj de la 20a jarcento sendube estis La Konstitucia Revolucio (1285 ir.=1906) kiun partoprenis kaj religiuloj kaj sekularaj intelektuloj, kelkaj el kiuj elkomence havis rilatojn kun iuj en eksterlando. Post tiu revolucio la fendo inter la du flankoj profundiĝis. Do, estas kompreneble ke ĉio de alia flanko fariĝas malbona! Esperanto apartenis ne al la ambaŭ flankoj.
Tio estas la ŝlosilo por kompreni kial lingvo en Irano povas havi (mal)amikojn.
Aliaj kialoj pro kiuj Esperanto en Irano fariĝis tiom diskutata, estas;
- la juda deveno de ĝia iniciatinto
- rekomendo de la bahaismo por lerni ĝin
- rekomendo de iaj framasonaj loĝioj ĝin lerni.
- Kontraŭ-staro de la instruistoj de fremdaj lingvoj
Feliĉe la konfliktoj inter jesantoj kaj neantoj de Esperanto ne estis tiom intensa kiom ekzemple tiu de la socialismo kaj komunismo, pro kiuj mortiĝis homoj!
Paroli pri io, pri kiu parolas la homoj el diversaj vidpunktoj, ne estas facile, tamen mi klopodas kiel eble plej senjuĝe, neŭtrale, juste kaj honeste priparoli.


2010-11-03

Artikolo de Mojtaba KHEIRKHAH pri la libro "La Dua Lingvo" de MHSZ

La dua libro de La Dua Lingvo!
____________________________________
 Antaŭparolo
   Fine post ĝuste 40 jaroj reaperis E-a memlerno-libro nomata La Dua Lingvo por pers-lingvanoj, tute el-re-verkita de Prof. M.H SAHEB-ZAMANI (1931).
Tiel la dua libro aperita ne estas nur ripetita eldono de sama ekslibro, sed pli kompleta divers-kampe, ĉu paĝ-kvante ĉu enhave post 40 jaroj. ( Kiel sia nombro 40, kio Irane simbolas plensperton aŭ maturecon!)
Nov-eldono enhavas multe da gramatik-tabelojn ankaŭ simbolojn referencajn kaj historion de E-o en irano plenplene da dokumentoj pri E-o en TTT-ejoj kaj aliaj avantaĵoj unikaj, kiaj ĉi-raporte klariĝos.

Historia Skizo pri la Esperanto-Movado en Irano: 1910-1984 de MHSZ

Esperanto - Ŝoko, kaj Kontraŭ Ŝoko
 M. H. Sabeb-Zamani (MHSZ) 
Historia Skizo pri la Esperanto-Movado en Irano: 1910-1984

La raporto kovras ĉefajn liniojn de du prelegoj, post-diskutoj, demandoj, kaj respondoj en Iran-Esperanto-kunsido (15.11.84), en resuma formo.

La historion de la Esperanto-movado en Irano oni povus dividi en kvar partoj:

1- 1910-1933: Post la konstituada revolucio en Irano
La unua ondo de la irana Esperanto-movado ekkomenciĝis per iu du-paĝa artikolo, nome "La Nova Lingvo-Esperanto", kiu aperis somere de 1910 en monata revuo Bahar (Printmpo, 2-a eld., 1321 H./1942, p.428-429). La revuo mem estis unu elstara frukto de la Irana Konstitucia Revolucio (1285/1906). La verkinto de la artikolo, Jusof Etesam-ol- Molk (18741937), hazarde estis la patro de la tre respektinda poetino irana, Parvin Etesami (1916-1941). La iniciato de Esperanto pere de tiu avangarda intelektulo, kaj la revuo mem, grandparte impresis, kaj influis la mensojn de la tiamaj iranaj kleruloj tre favore al Esperanto.
La unua lernolibr-eto pers-lingva aperis en 1915. Iom-post-iom, formiĝis la unuaj klopodoj de irananoj vigligi la iranan movadon de Esperanto. Organiziĝis Esperanto-kursoj, fondiĝis ligoj de Esperanto en Tehrano, Tabrizo, Raŝto kaj Arako, aperis novaj lerno-libretoj, vortaretoj, kaj tradukoj. Tiel, la frua movado daŭris dum 23 jaroj ĝis 1933.
En sia unua ondo, Esperanto en Irano ek-burĝonis, sed, bedaŭrinde, ne fruktodonis. La antaŭ mondmilita atmosfero mal-helpis ankaŭ la evoluon de Esperanto en nia lando.

Esperanto En Irano: Prof. Humphrey Tonkin

Esperanto En Irano
Prof. Humphrey Tonkin 
Universitato de Hartford, Majo 31, 1995 Esperantigis: Ĵ. A. Sadigi

Kreita de Ludwik Zamenhof (1859-1917), de Varsovio, kiel Lingvo por internacia uzo, Esperanto unue vidis la lumon de l' tago en libreto Ruslingva, titolita Internacia Lingvo Enkonduko kaj Kompleta Manlibro, publikigita en 1887. La libreto publikigigis sub la pseŭdonimo D-ro Esperanto "Iu, kiu esperas", kaj tiu ĉi nomo baldaŭ alligigis al la lingvo mem. Pola, Franca, kaj Germana eldonoj, preskaŭ tuj, sekvis la rusan kaj eldonoj en aliaj lingvoj elvenis poste. La dua libreto aperis en la sekva jaro (Boulton, p.32-39).

Aref Azari

Aref AZARI (1924- 2007)
Azari naskiĝis kiel filo de irana familio en Aŝgabato, nuntempe la ĉefurbo de Turkmenio. Lia gepatra lingvo estis la turka. Li iris al turk-lingva lernejo kaj krome lernis la rusan kiel la tiaman ŝtatan lingvon de Aŝgabato. Kiam li havis dek jarojn la familio translokiĝis al Irano. Post unu jaro en la orient-irana urbo Maŝhado li translokiĝis al Tehrano kaj tie iris al la franca lernejo. Dum ferioj li laboris en diversaj fabrikoj. Poste li studis meĥanikan inĝenieradon (maŝin-fabrikadon) en alta tekniklernejo, kie instruis germanaj instruistoj. Pro financaj kialoj li ne sukcesis fini la studadon. Li poste dum kelkaj staĝoj laboris en Germanio, Usono kaj Francio por kompletigi sian scifakon.
Azari komencis labori en irana ŝata organizaĵo kaj poste daŭrigis en privataj entreprenoj, kie li precipe okupiĝis pri maŝin-instalado kaj manaĝerado en diversaj sekcioj.
En 1945 li sciiĝis pri Esperanto per sia frato kaj iom eklernis ĝin. Serioze li okupiĝas pri Esperanto ekde 1977, kiam li partoprenis Esperanto-kurson en la Tehrana universitato. Baldaŭ li ekinstruis. El liaj grandnombraj E-kursoj elkreskis multaj movadaj aktivuloj. Azari partoprenis kvar Universalajn Kongresojn en 1979, 1985, 1986 kaj 1988. En la UK de Lucerno de 1979 d-ro Pezeŝki instigis lin verki vortaron, kiu proprakoste publikiĝis post pli ol 20-jara laboro en 2000, nome la Ampleksa Esperanto-persa vortaro. La alidirektan volumon li prilaboris 70-procente, tamen ĝi ankoraŭ ne eldoniĝis.
Ekde la starigo de Irana Esperanto-Centro, li diversmaniere subtenas ĝin kaj en 2000 fariĝis honora prezidanto de IREA. En 2001 li fariĝis honora membro de Universala Esperanto-Asocio.

2010-10-27

Raporto de d-ro Keyhan Sayadpour pri La movado en Irano



 
Nuntempa Irana Esperanta Movado
Organizaĵoj
Esperanto-movado havas longan historion en Irano. En septembro 1916, unuafoje kelkaj esperntistoj kunsidis en Teherano kaj fondis Persian Esperanto-Asocion (1). Do ĉi-jare oni festas 90-jariĝon de irana movado. Tie ĉi mi ne celas prezenti historion de Esperanto-movado en Irano, sed priskribi pri la nuna stato de tiu movado laŭbezone menciante kelkajn historiajn notojn.
Irana Esperanto-Asocio, Irana Esperantista Junulara Organizo, Sabzandiŝan-Instituto kaj Irana Ligo de Esperantistaj Instruistoj estas la iranaj esperantaj organizaĵoj kiuj estas prezentataj.

Irana Esperanto-Centro establita


EVENTOJ n-ro 135 (oktobro 1997)

La 30-an de oktobro kun partopreno de 20 aktivuloj estis aranĝita ceremonio okaze la fondo de Irana Esperanto-Centro. Honora gasto estis s-ro Aref Azari, elstara E-verkisto de la Granda Persa-Esperanto-Persa vortaro.

En la centro kunsidas:
- Sabz Andishan Instituto (SAI),
- Irana Esperantista Junulara Organizo (IREJO),
- prepar-komitato de Irana Esperanto-Asocio (IREA),
kaj estas kunveneblo ankaŭ por aliaj kluboj.

Eblecoj en la centro: retpoŝto kaj telekopiado, bibliotek(et)o, libroservo, diversaj E-kursoj, konstantaj semajnaj kunvenoj. Kontaktoj al Irana Esperanto-Centro:

Stratadreso:   Tehran, str. Motahari n-ro 17, 2-a apartamento, 2-a etaĝo
Poŝta adreso: P.O. Kesto 17765-184, Tehran, Irano
Telefono:      +98-21-850529
Fakso:         +98-21-6236913
Retadreso:     irejo@forigu.neda.net

Inf: Reza Torabi, dir.